Disleksililerin göz hareketleri zahmetli ve verimsiz okuma stratejilerini ortaya çıkarıyor
Araştırmacılar uzun zamandır disleksik olan okuyucuların disleksik olmayanlardan önemli ölçüde farklı göz hareketleri kullandıklarını belirtmişlerdir. Bu hareketler geçmişte küçük örneklem boyutlarında çalışılmış olsa da, Concordia araştırmacıları tarafından yazılan ve doğa dergisi Scientific Reports'ta yayınlanan yeni bir makale çok daha büyük bir grup üzerinde çalışmayı kapsamaktadır. Çalışma, hareketleri kaydetmek için göz izleme teknolojisini kullandı ve disleksik insanların normal okuyuculardan çok daha farklı ve görsel bilgileri örneklemenin çok daha zor bir yolu olduğu sonucuna vardı.
Makalenin yardımcı yazarı, doçent ve Psikoloji Bölümü başkanı Aaron Johnson, "İnsanlar, uzun süredir disleksili bireylerin daha yavaş okuma oranlarına sahip olduğunu biliyorlar" diyor. "Önceki çalışmalar yetişkin disleksiklerde göz hareketini de inceledi. Ancak bu makale bunları oldukça güzel bir şekilde bir araya getiriyor ve bize hangi farklılıkların meydana geldiğinin tam bir temsilini vermek için davranışsal ölçümler kullanıyor."
Disleksi araştırmacıları, göz hareketlerini ölçmek için çeşitli ölçümler kullanır. Bunlar, sabitlemeleri (durmanın süresi), sakkadları (sıçramanın uzunlukları) ve bir okuyucunun gözlerinin bir sıçramayı ifade etme sayısını saymayı içerir. Geleneksel olarak, disleksi araştırmacıları bu hareketleri ölçmek için tek bir cümle kullanırdı. Johnson ve ortak yazarları, bunun yerine, disleksi teşhisi konan 35 lisans öğrencisi ve bir kontrol grubundaki 38 kişi tarafından okunan birkaç cümle uzunluğunda standartlaştırılmış özdeş metinler kullandılar.
Araştırmacılar, bu alandaki temel bir soruyu ele almak istediler: Okuma zorlukları, bilişsel veya nörolojik bir köken mi yoksa okurken bilgi alımına rehberlik eden göz hareketlerinden mi kaynaklanıyor?
Horizon'un eski doktora sonrası araştırmacılarından ve Concordia'nın Duyusal Araştırmalar Merkezi'nde araştırmacı olarak çalışan Léon Franzen, şu anda Almanya'daki Lübeck Üniversitesi'nde, "Disleksik öğrenciler arasında, kontrol grubundaki en hızlı okuyuculardan üçte biri kadar düşük bazı hızlara kadar değişen hız yelpazesi olduğunu gördük" diyor. "Ancak kapsamlı bir profili bir araya getirmek için çeşitli önlemler kullanarak, hızdaki farkın dilsel olmayan görsel bilgilerin daha uzun işlem sürelerinin sonucu olmadığını bulduk. Bu, göz hareketleriyle doğrudan bir bağlantı olduğunu düşündürdü."
Franzen, disleksi olan katılımcılar bir metni okuduklarında, bilgiyi almak için daha uzun süre durakladıklarını, ancak kelime anlamlarını bir cümle bağlamına entegre etmekte herhangi bir sorun yaşamadıklarını belirtiyor. Bu davranış, okumayı öğrenen çocuklarda yaygın olarak görülür. Normal hızda okuyan yetişkinlerde bu duraklamalar ve göz hareketleri görülmez.
Concordia öğrencisi, psikoloji alanında yüksek lisansını yeni yapan ve yakında doktora için çalışmaya başlayıp disleksi çalışmalarına burada devam edecek olan çalışmanın ikinci yazarı Zoey Stark (MA 21) "Disleksi, çocuklukta başlayan bir gelişim bozukluğudur" diye açıklıyor ve ekliyor "Çocuk gerçek zorluklar yaşayana kadar genellikle teşhis edilmez."
Üç araştırmacı da Concordia Vision Lab'de birlikte çalıştı.
Ticari araçları ödünç almak
Franzen, göz izleme teknolojisinin kullanımını bilişsel sürece bakma yeteneğine benzetiyor. Araştırmacılar, disleksik bireylerin okumaya nasıl yaklaştıklarını ve nerede ve nasıl mücadele ettiklerini görebilirler. Ve göz izleme teknolojisi daha yaygın ve uygun fiyatlı hale geldikçe –örneğin çoğu web ve akıllı telefon kamerası halihazırda onunla donatılmıştır — araştırmacılar, disleksik bireylerin nasıl okuduğunu izlemelerine ve müdahale etmelerine yardımcı olmak için onu kullanabileceklerini umuyorlar.
Johnson, "Artık disleksiklerin okuma biçiminde bu farklılıkların olduğunu bildiğimize göre, okumalarını geliştirmek için ne yapabileceğimizi sormalıyız" diyor. "Yazı tiplerini değiştirmek veya metin boyutunu büyütmek gibi, işlenmesini kolaylaştırmak için metinleri değiştirebileceğimiz yollar var mı? Bu, araştırmamızın bir sonraki adımıdır."
Not 1 : https://medicalxpress.com/news/2021-04-eye-movements-dyslexia-reveal-laborious.html sitesinden çevrilmiştir
Not 2 : Orjinal çalışma için link https://www.nature.com/articles/s41598-021-84945-9